Celem niniejszego projektu badawczego, są studia nad relacjami pomiędzy różnymi grupami etnicznymi i rasowymi zamieszkującymi Zululand i Natal w latach 30-tych i 40-tych XIX wieku. A więc stosunki pomiędzy szeregiem społeczności afrykańskich, z królestwem Zulusów na czele, społecznościami burskimi, które w wyniku migracji (Wielki Trek) osiedliły się w południowoafrykańskim interiorze, w tym w Natalu a wreszcie Brytyjczykami, a przede wszystkim brytyjską administracja kolonialną. Chronologiczny rdzeń projektu wyznaczają lata 1836-1848. W tym czasie relacje między wspomnianymi społecznościami układały się na zasadach względnej równorzędności.
Tradycyjnie historiografia Afryki południowej koncentrowała się na konflikcie rasowym. Świadomość późniejszych wydarzeń (podbój kolonialny), wpływała na postrzeganie i ocenę wcześniejszej sytuacji. Wprawdzie od pewnego czasu można zauważyć zmianę w podejściu do oceny wzajemnych relacji różnych grup etnicznych i rasowych, to jednak postrzeganie Afrykanów, a do jakiegoś stopnia Burów jako ofiar wciąż pozostaje normą. Tymczasem takie podejście że nie dla każdego
okresu jest słuszne.
W latach 30-tych i 40-tych XIX wieku ludy afrykańskie w przeważającej większości nie postrzegały siebie ofiar. Przeciwnie wierzyły, że mogą wykorzystać nową sytuację dla własnych korzyści, a Burowi i Brytyjczycy musieli liczyć się z nimi i ich aspiracjami.
Zululand-Natal stanowi w tym okresie (1836-1848) ciekawy przykład charakteru i dynamiki tych relacji. Państwo Zulusów, rządzone wówczas przez Dingaana i M'Pandę, ciągle jest kluczowym graczem. Obok niego funkcjonują inne afrykańskie władztwa, w przypadku AmaSwazi i Gaza równie silne i znaczące.
Z drugiej strony w latach dwudziestych XIX wieku osiedlają się w Port Natal (ob. Durban) pierwsi Brytyjczycy a w latach 40-tych pojawi się w Natalu kolonialna administracja brytyjska. Jednakże ze względu na militarną słabość ich pozycja w Natalu była niepewna. Dlatego starały sie one raczej odgrywać rolę mediatora, niż narzucać siłą preferowane przez siebie rozwiązania. Prowadziło to do niekonsekwencji w polityce. Wreszcie pojawiają się w Natalu w tym czasie społeczności burskie, które przybywają tam w ramach Wielkiego Treku w szeregu grup rodzinno-klientalnych. Ich zachowania społeczne, w wielu przypadkach, były bliższe temu co widzimy wśród ludów afrykańskich. Dla wielu z nich głównym motywem działania była obawa przed brytyjską dominacją, dlatego niejednokrotnie byli skłonni do współpracy z afrykańskimi władztwami.
Mając na względzie opisaną powyżej sytuację, podstawowym celem tego projektu jest analiza stanu rzeczy we wszystkich jego aspektach. Ma ona doprowadzić do wskazania głównych motywów i uwarunkowań kształtujących relacje w tak zróżnicowanym etnicznie, społecznie i politycznie środowisku. Jednocześnie analiza ta ma na celu ukazanie złożoności sytuacji i dynamicznego charakteru wzajemnych relacji.
Z wstępnych rozważań, bazujących na wcześniejszych projektach badawczych, wyrasta podstawowa dla tego projektu hipoteza, iż polityka w regionie była w tym okresie kształtowana przede wszystkim przez lokalne czynniki, a tradycyjna wizja tych relacji bazująca na konflikcie, jest w dużej mierze anachroniczna, ahistoryczna i niezgodna z ówczesna rzeczywistością.
Między konfliktem a koegzystencją. Natal i Zululand w latach 1836-1848
Kierownik projektu: